De bereikte resultaten

 

We hebben gedurende geheel 2016 intensief gesproken met vertegenwoordigers van de gemeente (projectleider en ambtenaren bosbeheer Nimmerdor), Bomenstichting, Stichting Behoud Nimmerdor en twee participanten van de vorige inspraakgroep Nimmerdor. Wij hebben als Red Nimmerdor een werkbezoek aan Den Treek gebracht, waar de beheerder een hele middag uittrok om allerlei soorten van vragen te beantwoorden en ook in het bosgebied toelichtte. Daarnaast hebben wij initiatief genomen om met de hele werkgroep in Nimmerdor met prof. dr. Frank Berendse te kijken naar en van gedachten te wisselen over de ecologie in Nimmerdor. Frank is opgegroeid aan de Leusderweg en heeft een staat van dienst van 40 jaar hoogleraar ecologie aan de Universiteit Wageningen.

Landgoed Den Treek-Henschoten verjongt haar lanen zeer gefaseerd en gebruikt geen Roundup meer. Een delegatie van het andere deel van de huidige participatiegroep, inclusief gemeente-ambtenaren, bracht later een bezoek aan de beheerder van Den Treek. Niet alle bosbeheer van Den Treek is een op een in Nimmerdor over te zetten. Maar het heeft wel een bredere kijk gegeven op de alternatieven voor bosbeheer.

Met het advies van Simon Klingen, dat door de gemeente geheel wordt opgevolgd, wordt extensief beheer met bijsturen van de natuurlijke ontwikkeling in plaats van radicaal omvormen ook officieel het beleid van de gemeente.

 

Gefaseerd terugdringen exoten zonder Roundup

Het terugdringen van Amerikaanse eik en Amerikaanse vogelkers wordt in Nimmerdor minder rigoureus aangepakt. Daardoor krijgen inheemse soorten als beuk, berk, lijsterbes, spar meer kans en krijgen we een gevarieerder bos, zonder grote kaalslag. Er wordt geen Roundup meer gebruikt. Ons comitélid dr. ir. Jos Vink (TNO, deskundige bestrijdingsmiddelen en milieu en wonend in Amersfoort-zuid) heeft overtuigend een presentatie gegeven, waarin hij aantoonde dat het optimum om met Roundup exoten effectief te bestrijden, zonder dat het milieu flink belast wordt, zo klein is, dat het eigenlijk in de praktijk onuitvoerbaar is: of het werkt onvoldoende, of je verspreidt het gif ongewild in het bos. Ook bij spuiten onder lage druk, zoals de gemeente in het verleden deed.

Het RIVM raadt het gebruik ervan ten zeerste af. Toenmalig staatssecretaris Mansveld heeft de gemeenten al in 2013 opgeroepen naar alternatieven te kijken vòòr het algehele verbod in 2017. In de EU speelt een strijd tussen de lobby van de producent Monsanto (die 1/3 van haar omzet met Roundup binnenhaalt) en belangenorganisaties voor het milieu.

 

Waar het ingrijpen om beide soorten terug te dringen niet tot kaalslag leidt, zet de gemeente een aannemer in voor het boswerk. Diverse volwassen Amerikaanse eiken worden hierbij geringd. Ze sterven dan af, groeien niet meer op de stobben uit en vormen dood hout, wat belangrijk is voor flora en fauna. Andere soorten nemen zo gaandeweg hun plaats in.
Waar de ondergroei van Amerikaanse eik en Amerikaanse vogelkers erg overheerst t.o.v. andere soorten, bestrijden we met vrijwilligers de exoten, om ander soorten te bevoordelen. Zo kan de aanpak gefaseerd uitgevoerd worden.
Oude laanbeuken, voldoende ondergroei, voldoende dood hout, geen aantasting van de bodem door massale kap of gebruik van Roundup: het is allemaal van belang voor biodiversiteit van flora en fauna in Nimmerdor. En voor het plezier van ons burgers om in een niet aangeharkt bos vlak bij de stad te ontspannen, de hond uit te laten, hard te lopen, of wat dan ook.

Lees ook: Het immergroen van Nimmerdor

 

Lanenaanpak en verjonging

Over de verder lanenaanpak gaan we verder overleggen. In de werkgroep is een brede voorkeur voor gefaseerde aanpak: dus liefst een slecht stuk van 100 tot 150 meter aanpakken, waar al veel uitval is en veel beuken ziekteverschijnselen tonen en mogelijk binnen enkele jaren gerooid moeten worden.
In Nimmerdor worden de beuken vaker aangetast door zwammen en schimmels, dan bijv. in Den Treek, waar we een uitgebreid werkbezoek hebben gedaan.

 

Echter het kappen van een laan in twee of drie keer brengt extra kosten met zich mee. Hierover gaan we verder in constructief gesprek, dit moet nog verder bekeken en berekend worden. De gemeente is verder verantwoordelijk voor de veiligheid in Nimmerdor en voert hiervoor een jaarlijkse gezondheidsinspectie uit (VTA = Visual Tree Assessment). Wij hebben de methode van werken rond de gemeentelijke VTA bekeken en hebben hier een degelijke indruk van gekregen. Oudere bomen vragen wat meer onderhoud (bijv. dode takken langs de laan verwijderen). We waren het in de werkgroep eens, dat de beukenlaan nu nog een te monumentaal karakter heeft, om al geheel te kappen in 2019. De gemeente gaat in elk geval de gehele beukenlaan niet in 2019 kappen, zoals gepland was.
Zeker in het licht, dat twee laandelen van ruim 200 meter net gekapt en nieuw aangeplant zijn. Ook de natuurwaarde van de beukenlaan is nu op zijn hoogst, een nieuw aangeplante laan heeft lage natuurwaarde.
Overigens heeft de gemeente nog te maken met voorschriften vanuit de provincie. Vanuit de werkgroep zijn twee juristen aan het kijken, hoe die voorschriften zich verhouden tot wat in de boswet staat.

 

Sterrenbos noord on hold

Over het in 2026 aan te leggen Sterrenbos-noord (bijna 2 ha) zijn we als Red Nimmerdor altijd helder geweest: dit moeten we niet doen. Nimmerdor is er voor de burger en voor de flora en fauna die er leeft. We hebben dit geheel te kappen stuk bos met ons comitélid van het IVN (hij is IVN-natuurgids) bekeken en kwamen tot de conclusie, dat dit het meest biodiverse stuk bos van heel Nimmerdor was.

 

Als de plannen doorgaan, dan wordt de twee hectare bos totaal gekapt, er een sterrenbos met jonge eikenlanen en daartussen eikenhakhout voor teruggeplaatst. Monocultuur dus van louter jonge aanplant. Een idee vanuit het stadhuis, waar in de vorige participatiegroep dermate weinig steun voor was, dat het in elk geval al zo lang mogelijk is uitgesteld. Onze stelling is, dat je er de meeste burgers geen plezier mee doet, mede omdat het om kap ter grootte van vier voetbalvelden gaat. En er ook hoge kosten mee gemoeid zijn (ca. eenderde van het totale budget voor Nimmerdor).
In de werkgroep Nimmerdor hebben we afgesproken, om dit onderwerp on hold te zetten en er nader naar te kijken. Het onderwerp speelt over tien jaar, dan kunnen de omstandigheden weer heel anders zijn.

 

Mooi resultaat

Al met al denken we, dat we namens vele burgers die de petitie vorig najaar hebben getekend, een mooi resultaat hebben weten te bereiken. Daar hebben wij veel (constructieve) energie in gestoken, maar ook de andere leden van de huidige participatiegroep deden dat (o.a. Stichting Behoud Nimmerdor en Bomenstichting).

Helaas is er dus in het voorjaar van 2017 de nodige ruis ontstaan door fouten in de uitvoering. Red Nimmerdor heeft hier uitgebreid met de gemeente over gesproken en zal de vinger aan de pols houden in de werkgroep en constructieve oplossingen komen in een positief-kritische houding.

Met het advies van Simon Klingen zien we een grote stap in de richting van een veel terughoudender beheer, dat recht doet aan wat heel veel burgers met hun eigen bos willen en ook rect doet aan de flora en fauna die zo divers aanwezig is in Nimmerdor.